آیا بلاک چین می تواند همنشین خوبی برای اینترنت اشیا باشد؟

نقش بلاکچین در اینترنت اشیا بارها مورد بحث قرار گرفته است. شرکت ها و کمپانی ها دریافته اند که اینترنت اشیا (IoT) می تواند همکاری خوبی با دیگر تکنولوژی های محبوب در زمینه ی محاسبه امور اقتصادی داشته باشد که بلاک چین (blockchain) هم از این قائده مستثنی نیست.

تعریف بلاکچین در اینترنت اشیا

بلاک چین، همانطور که نامش نشان می دهد، مجموعه ای از بلوک های مجازی است که زنجیر وار به هم متصل اند. هر کدام از این بلوک ها حاوی یک سری اطلاعات و گزارش هایی هستند. این اطلاعات ممکن است هر چیزی شامل جرم و جنایت های ثبت شده یک فرد یا اطلاعات حساب دارایی ها مثل بیت کوین (ارز دیجیتال) باشد. در حال حاضر، ترکیب IoT و بلاکچین می تواند چالش برانگیز باشد و همچنین به درک بالایی از تکنولوژی نیاز دارد.

هر بلوک در زنجیره شامل اطلاعات معاملات و یا دیگر اطلاعات است که هرکسی به آن ها دسترسی ندارد و به راحتی نمی توان آن ها را تغییر داد. این یعنی اطلاعات در جای امنی قرار دارند. در تکنولوژی بلاک چین یا زنجیره بلوکی، هر بلوک با زنجیره های رمزنگاری شده به نام هش (hash) به بلوک بعدی متصل می شود. هش به معنی مخلوط کردن است و می توان اینگونه برداشت کرد که ایجاد تغییر در یک بلوک باعث اختلال در اتصال با بلوک بعدی می شود و به نحوی، بر اطلاعات بلوک بعدی هم اثر می گذارد.

سیستم زمانی عمل می کند که تمامی بلوک ها بر سر مشخصات اطلاعاتی که نگهداری می کنند، اتفاق نظر داشته باشند. اگر کسی سعی داشته باشد یک معامله یا یک سری اطلاعات که از قبل در گره (node) وجود داشته را تغییر دهد، باقی داده ها اگرچه در شبکه موجودند، اما از دسترس خارج می شوند. استفاده از فناوری بلاک چین در تلگرام هم به همین منوال است و هیچ کسی نمی تواند به IP کاربران دسترسی پیدا کند.

امنیت بلاک چین

اینکه تمامی گره ها در یک بلاکچین نسبت به یک فعالیت غیر صحیح حالت تدافعی بگیرند و از این طریق کنترل شوند، یک تکنیک امنیتی بسیار قوی است. اطلاعات محافظت شده توسط بلاک چین را نمی توان دستکاری یا جعل کرد. با این تفاسیر، طبیعی است که بلاک چین یک گزینه ی جذاب برای شرکت های دنیای IoT باشد.

یکی از دلایل این امر را می توان توانایی بالای بلاک چین در توزیع کاملا ایمن اطلاعات معتبر در شبکه دانست. بلاک چین در تقاطع جالبی ایستاده است. محاسبات در طول ۱۵ سال گذشته از لحاظ ذخیره سازی، CPU و غیره بسیار سریع تر از قبل شده اند اما شبکه تا کنون تغییر چندانی نداشته. بلاکچین نه تکنولوژی شبکه ای است و نه تکنولوژی داده ها؛ بلکه هر دو را شامل می شود.

آرتباط بلاک چین و اینترنت اشیا

اینکه بلاک چین یا زنجیره بلوکی چه کارهایی را به عنوان بخشی از دنیای IoT انجام می دهد، بستگی به شما و محصولات و خدماتتان دارد. بهترین موقعیت برای به کارگیری بلاک چین جایی است که گروهی از مردم بخواهند به یکدیگر اعتماد کنند و راهکارهای قدیمی برای آن در پیش گرفته باشند.

برای مثال، یک شرکت به نام فیلامنت (Filament) دست به همکاری با یک شرکت بزرگ خودروسازی در ایالت میشیگان زد و یک مرکز مجازی برای فروش اتومبیل راه انداخت. فیلامنت یک پلتفرم معتبر برای ارائه سوابق خودرو بر اساس وسیله ای که به پورت شناختی ماشین های کارکرده وصل می شود، ایجاد کرد. در این سیستم، اطلاعات به وسیله آن دستگاه از پورت خارج شده و بلاک چین منتقل می شوند. به علاوه، از مشخصات تغییر ناپذیر خودرو مثل باز شدن ایربگ ها یا چپی بودن ماشین هم می توان برای تکمیل اطلاعات سوابق خودرو استفاده کرد. حتی مالک قبلی اتومبیل هم نمی تواند اطلاعات سوابق خودرو را تغییر دهد و حتی جدا کردن دستگاه از پورت شناسایی ماشین دال بر این خواهد بود که در این مدت اتفاقات مشکوکی برای اتومبیل رخ داده است.

این مطلب را از دست ندهید: بیمارستان های هوشمند

در حال حاضر، تلفیق IoT و بلاک چین بیشتر برای ایجاد اعتماد و معتبرسازی داده ها استفاده می شود. در واقع، بیشتر موارد کاربرد آن در حوزه ی ضبط و پیگیری اطلاعات است. مثلا در کشاورزی و صنایع غذایی هم می توان از طریق نصب سنسور بر روی جعبه ها یا کامیون های حمل محصولات، آن ها را از زمین تا لحظه ی فروش به مشتری پیگیری کرد. سنسورها اطلاعاتی مانند مدت زمان نگهداری در سردخانه، دمای نگهداری یا مدت زمانی که محصول در راه بوده است را به نود (گره)های بلاک چین انتقال می دهند.

آیا استفاده از بلاکچین در کنار اینترنت اشیا ایده خوبی است؟

فروشندگان مختلف طیف متنوعی از محصولات مبتنی بر بلاک چین را برای کاربردهای متفاوتی ارائه می دهند. بعضی از آن ها، از بلاک چین خطی و کلاسیک استفاده شده در ارز دیجیتال (بیت کوین) فاصله گرفته اند.

این یعنی شما اکنون امکان آن را دارید که از ارائه دهندگان مختلف بلاکچین برای یک مورد خاص کمک بگیرید. ایده های خلاقانه و هوشمندانه برای استفاده از تکنولوژی بلاک چین می توانند یک پلتفرم و عرصه ی مطمئنی را برای اطلاعات مهم ایجاد کنند. این تکنولوژی زمانی به کسب و کارها ارزش می بخشد که یک لایه از اطمینان و اعتبار را به آن ها اضافه کند.

اگرچه ایده اساسی اینترنت اشیای مجهز به بلاک چین کاملا درک شده است اما نمی توان آن را در تمامی کاربردهای IoT ادغام کرد. علی رغم بعضی استثناها، پیاده سازی بلاکچین در سیستم های غیرمعاملاتی معمولا موفقیت آمیز نمی باشد.

اگر نیازی نیست که اطلاعات بین دو طرف مختلف به اشتراک گذاشته شوند (برعکس مثال انتقال داده ها از سنسور به فضای بلاکچین)، پس استفاده از فناوری بلاک چین بی معنی است زیرا واقعا کمکی به محبوب ترین کاربرد IoT، یعنی تحلیل داده ها نمی کند.

در صورت تمایل به مباحث مهندسی مطلب مقابل را حتما بخوانید : هوشمند سازی دیتاسنتر و پایگاه داده

اینترنت دیال آپ را به خاطر می آورید؟ حال و روز بلاک چین هم فعلا مثل دیال آپ است. پیشرفت و عملکرد بلاک چین کندتر از یک دیتابیس معمولی است، اغلب ناخواناست و در بیشتر موارد، موتور جست و جویی به همراه خود ندارد.